Selena Dukić je srpska književnica, književna kritičarka i novinarka čiji je kratki životni put okončan tragično. To je bio jedan od glavnih razloga iz kog nije mogla da dostigne svoj književni i umetnički zenit, već da nažalost bude zaboravljena u nekom neosvetljenom kutku istorije srpske književnosti.
Rođena je u 1910. godine u Rači Kragujevačkoj. Otac joj je bio kapetan srpske vojske koji je poginuo 1915. godine tokom austrougarske ofanzive protiv Srbije. Dve godine nakon smrti oca, umire joj i majka i ona ostaje da sama da živi kao siroče u okupiranom Beogradu. Već u najranijem detinjstvu pokazuje talenat za pisanje i povlači se u svet knjiga i književnosti. Njen talenat prvi prepoznaje Milorad Petrović-Seljančica, saradnik okupacionog „Beogradskog lista“. U potrazi za saradnicima koji su voljni da objavljuju poeziju pod svojim imenom, nailazi na svesku poezije tada devetogodišnje učenice Selene Dukić. Pesme joj objavljuje u decembru 1917. godine. Njene prve pesme su bile inspirisane ratnom tematikom, u skladu sa trenutkom u kom je živela i odrastala, a opet veoma zrele, imajući u vidu njene godine.
Karijeru započinje nakon završene Državne trgovačke akademije, prvobitno kao daktilografkinja, a potom i kao novinarka. Godine 1927. postaje saradnik lista „Vreme“ u kome je pisala na temu književnosti i umetnosti kojima je celog života bila posvećena. Ubrzo se profilisala kao ozbiljan književni kritičar, kako stilom pisanja, tako i smelošću da bez kompromisa piše otvoreno i iskreno, rizikujući da se zameri tada veoma strogom intelektualnom i književnom establišmentu. To se posebno moglo uočiti u njenom tekstu o nagradi Akademije nauka romanu „Seobe“ Miloša Crnjanskog koji je tu nagradu podelio sa Živkom Milićevićem, urednikom književne rubrike u listu „Politika“ i jednim od najuticajnijih ljudi u svetu književne kritike i novinarstva tog vremena. Selena Dukić u tom periodu počinje da piše i priče („Ja kao kći“, „Građanska novela“, „Trenutak kad sam bio antisemita“...), koje joj objavljuje prestižni književni časopis Letopis Matice srpske. Godine 1932. postaje stalni član redakcije lista „Politika“ (pored Anđe i Radmile Bunuševac i Nadežde Doroški) gde se i dalje bavi pisanjem književne kritike, ali i tekstova koji za temu imaju borbu za prava obespravljenih, naročito žena.
Nažalost, tih godina našla se i u centru ljubavnog skandala, kada se pročulo da je uplovila u tajnu vezu sa čuvenim književnim kritičarem Milanom Bogdanovićem koja je bila veoma turbulentna i koja ju je po svemu sudeći koštala i književne karijere, naposletku i života. Sâm Crnjanski svom bivšem prijatelju nikad nije mogao da oprosti to što je na neki način “uništio” Selenu Dukić, i kao ženu i kao talentovanog pisca. To je ispričao i svom prijatelju književniku, novinaru i izdavaču Draganu R. Aćimoviću (1914-1986) koji će 1961. godine objaviti zabeleške „Sa Crnjanskim u Londonu“. Upravo se u ovoj knjizi i pominje sukob Crnjanskog i Bogdanovića, a razlog je bio kako je to Crnjanski tvrdio “oko svinjarije sa Selenom Dukić”. Nakon što oboleva od tuberkouloze, Selena 1935. godine odlazi u Sloveniju na lečenje. Svoje slobodno vreme tokom lečenja koristi da piše i slika, a posebno je značajno to što započinje svoj rukopis – romansiranu biografiju Milice Stojadinović Srpkinje koju nije uspela da završi. Umrla je u sanatorijumu u Golniku novembra 1935. godine sa samo 25 godina. Nakon njene smrti, 1937. godine, posthumno joj je objavljena dečija knjiga „Veliki i mali“, i to u ediciji Zlatna knjiga, u izdanju Gece Kona.
U 2020. godini se obeležava 110 godina od rođenja i 85 godina od smrti prerano preminule talentovane srpske književnice Selene Dukić. O ovoj skrajnutoj srpskoj književnici nije se puno pisalo niti se u dovoljnoj meri istraživao njen književni rad. Jedan od zapaženijih je svakako naučni rad Bojana Đorđevića pod naslovom „Prve objavljene pesme Milice Kostić i Selene Dukić: prilog proučavanju kulturnog života u okupiranoj Srbiji“, a koji je objavljen u okviru zbornika radova sa naučnog skupa „Srpske pesnikinje“ (Andrićev institut, Višegrad, 2018), čime je obeležen jubilej – 120 godina od rođenja Desanke Maksimović.
Foto: Imenar beogradskih ulica
Comments